मंद लागला हसावयाला

आठवणींची झुळूक येता
ह्ळू लागला उमलायाला
वळचणीतला जुना चेहरा
मंद लागला हसावयाला

वर्तमान तर नगण्य आहे
भूतकाळ मिणमिणते झुंबर
लुकलुकते आयुष्य जरासे
काळेकुट्ट जरी का अंबर
धूळ झटकुनी, इतिहासाचे
पान लागलो चाळायाला
वळचणीतला जुना चेहरा
मंद लागला हसावयाला

अंगणातल्या जुन्यापुराण्या
झाडांच्या पानांची सळसळ
जाते घेउन मागे मागे
दिसू लागतो हृदयाचा तळ
कपारीत ज्या राहिलीस तू
पुन्हा लागली स्त्रवावयाला
वळचणीतला जुना चेहरा
मंद लागला हसावयाला

क्षणेक चमकुन वीज दिसावी
आली गेली तशी आठवण
गालावरच्या सुरकुत्यावरी
ओघळलेली भाव साठवण
तुझी चिरंजिव जखम केवढी!
पुन्हा लागली वहावयाला
वळचणीतला जुना चेहरा
मंद लागला हसावयाला

चिमटीमधुनी निसटुन जातो
"आज" कधी हे समजत नाही
"उद्या" अनिश्चित, "काल"च देतो
अमुल्य क्षण जगल्याची ग्वाही
जमले नाही म्हणून तुझिया
आठवणींना विसरायाला
वळचणीतला जुना चेहरा
मंद लागला हसावयाला

खडतर रस्ता, खाचा, खळगे
पडतो, उठतो अन् सावरतो
परावलंबी कधीच नव्हतो
आत्मबलाने मी वावरतो
मीच खोदली कबर आपुली
मृत्त्यू नंतर पुरावयाला
वळचणीतला जुना चेहरा
मंद लागला हसावयाला


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

खिसा मोकळा होता कळले

पाठलाग मी उगाच केला
पैशांचा हे आज उमगले
उधारीतही जगता येते
खिसा मोकळा होता कळले

जन्म द्यायच्या अधीच देतो
देव मोजुनी श्वास तरी पण
व्यर्थ काळजी करून होते
आयुष्याची नाहक तणतण
"चोंच जिथे, चाराही असतो"
हे कळले पण नाही वळले
उधारीतही जगता येते
खिसा मोकळा होता कळले

किती मशागत केली होती!
नात्यांची मी जीव लाउनी
मावळतीला कामी यावे
माफक आशा मनी ठेउनी
जगतोयच ना! कसा तरी मी
उडून गेल्यावरती सगळे
उधारीतही जगता येते
खिसा मोकळा होता कळले

हटवाया अंधार, कवडसा
एक पुरेसा असतानाही
सुर्याची का हाव धरावी?
सवालास या उत्तर नाही
शोध सुखाचा घेता घेता
दु:ख वेचती का? हे न कळे
उधारीतही जगता येते
खिसा मोकळा होता कळले

यत्न करोनी घोर निराशा
जेंव्हा जेंव्हा पदरी पडते
"परस्थितीशी जुळवुन घेणे"
जगावयाला तारक ठरते
फाटल्यावरी आकाशाला
किती? कशी? लावावी ठिगळे
उधारीतही जगता येते
खिसा मोकळा होता कळले

जडवुन घेता सवय मनाला
अवघडही पण अवघड नसते
सॉक्रॅटिसचे जीवन जगणे
तसे पाहता सोपे असते
त्रास भयंकर होतो जेंव्हा
सभोवती नांदतात बगळे
उधारीतही जगता येते
खिसा मोकळा होता कळले


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

कोण असे गंधाळत आहे?

दार घराचे बंद असोनी
कोण अंतरी नांदत आहे?
उजाड माझ्या मनी अचानक
कोण असे गंंधाळत आहे?

एक तिच्या झुळुकेने सार्‍या
आयुष्याचा नूर बदलला
निवडुंगाच्या काट्यावरती
कसा शहारा हळूच फुलला?
कोरडवाहू मनात माझ्या
नंदनवन का उमलत आहे?
उजाड माझ्या मनी अचानक
कोण असे गंंधाळत आहे?

असे वाटते क्षितिजावरचे
ओसरायला मळभ लागले
केशरलाली बघावयाला
खूप दिसांनी मन आतुरले
दवबिंदूंच्या शिडकाव्याने
स्वप्न नवे अंकूरत आहे
उजाड माझ्या मनी अचानक
कोण असे गंंधाळत आहे?

वैफल्याने ग्रस्त एवढा
मी माझ्याशी भांडत असतो
चीड जीवना तुझी एवढी
मीच मला रे! काचत असतो
पीळ मनाचा कुणी उसवला?
गाठ अताशा उकलत आहे
उजाड माझ्या मनी अचानक
कोण असे गंंधाळत आहे?

परीघ नाही त्रिकोण नाही
त्रिशंकूच मी जगात होतो
दोघे होतो जरी समांतर
प्रवास केला, भेटत नव्हतो
पडझडलेल्या जीवनासही
कोण असे आकारत आहे
उजाड माझ्या मनी अचानक
कोण असे गंंधाळत आहे?

लक्ष लागले पश्चिमेकडे
मावळतीची ओढ जिवाला
पूर्वा का मग पुम्हा एकदा
लुभावते मन परतायाला?
ती आल्याने जगावयाची
आसमनी रेंगाळत आहे
उजाड माझ्या मनी अचानक
कोण असे गंंधाळत आहे?


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

अबोल माझ्या मना

शब्द अडकणे हा प्रेमाला शाप असावा जुना
जरा यत्न कर व्यक्त व्हायचा अबोल माझ्या मना

कळी उमलते, गंध पसरते, भ्रमराला कळवण्या
"वाट पाहते तुझी सख्या रे!" आर्जव मनवळवण्या
प्रत्येकाची अपुली भाषा, अपुल्या खाणाखुणा
जरा यत्न कर व्यक्त व्हायचा अबोल माझ्या मना

नेत्र असू दे लाख बोलके पण झुकलेली नजर
मनी विराजे राजपुत्र जो त्याला नाही खबर
शब्दाविनही प्रेम कळावे कसली संकल्पना?
जरा यत्न कर व्यक्त व्हायचा अबोल माझ्या मना

अनादिकालापासुन चंद्रा! तुझी वाट पाहतो
चकोर पण का तुझ्याचसाठी विरहदाह सोसतो?
गाज चकोरा हो! सांगाया मनोप्रेमभावना
जरा यत्न कर व्यक्त व्हायचा अबोल माझ्या मना

मोहरते तर कुणी बहरते गुजगोष्टी ऐकता
याच क्षणांची माळ मखमली, सुखावते, ओवता
गोंधळलेल्या मनःस्थितीचा अर्थ जरा लाव ना!
जरा यत्न कर व्यक्त व्हायचा अबोल माझ्या मना

नसेल जर का सांगायाला तुला कुणी आपुले
भेटतील तुज प्रवासातही टाक पुढे पाउले
आरशातल्या प्रतिबिंबाला दु:ख तुझे सांग ना!
जरा यत्न कर व्यक्त व्हायचा अबोल माझ्या मना


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail--- nishides1944@yahoo.com

बरे जाहले

उगाच माझे मृत्त्यूनंतर
पुतळे असते उभा राहिले
ना मी नेता, ना मी विभुती
खरेच देवा! बरे जाहले

काय दुर्दशा पुतळ्ञांची ती !
धूळ, जयंतीलाच झटकती
नंतर इतकी कुचंबणा की
अडगळ वाटे रस्त्यावरती
कीर्तिरुपाने उगाच उरलो
असेल त्यांना मनी वाटले
ना मी नेता, ना मी विभुती
खरेच देवा! बरे जाहले

संसदेतल्या पुतळ्यांना तर
गुदमर इतका ! काय म्हणावे?
सभोवताली कोल्हे फिरती
गिधाड होउन उडती रावे
तत्व कशाचे? सत्तेसाठी
डावे उजवे साथ चालले
ना मी नेता, ना मी विभुती
खरेच देवा! बरे जाहले

भेडसावतो जो पुतळ्यांना
एक प्रश्न सुटलेला नाही
उपयोगी ते कसे जनाला ?
विचार कोणी केला नाही
विटंबुनी पुतळ्यांना, दंगे
भडकवणारे खूप माजले
ना मी नेता, ना मी विभुती
खरेच देवा! बरे जाहले

गांधीजींचा रोष असावा
समस्त सरकारांच्या वरती
तत्वे त्यांची पायदळी अन्
स्वतःस त्यांचे शिष्य म्हणवती
मोह कधी पैशांचा नव्हता
नोटांवर का तरी छापले ?
ना मी नेता, ना मी विभुती
खरेच देवा! बरे जाहले

जरा आर.के. लक्ष्मणाचा
कॉमन मॅनच मला बनू दे
देवा ! सुखदुखं:शी त्यांच्या
समरसण्याचे स्वप्न पडू दे
व्यंग दावता चित्रामधुनी
वेदनेतही हास्य पाहिले
ना मी नेता, ना मी विभुती
खरेच देवा! बरे जाहले


निशिकांत देशपांडे. मो.क्र. ९८९०७ ९९०२३
E Mail---nishides1944@yahoo.com